Pagina's

vrijdag 20 december 2019

Wehl (gemeente Doetinchem, Gelderland)

Wehl (Nederfrankisch en Nedersaksisch: Wael) is een plaats in de gemeente Doetinchem en gelegen in de Gelderse regio de Liemers. De plaats telt 6.950 inwoners (2019).
Tot 2005 was Wehl een zelfstandige gemeente, maar ten gevolge van een gemeentelijke herindeling werd Wehl (samen met het Zelhemse Broek) bij de buurgemeente Doetinchem gevoegd.
De naam Wehl (Weel) komt rond het jaar 1200 voor het eerst in akten voor. Archeologische vondsten dateren uit de 12e eeuw. Tufstenen geledingen van de toren van de rooms-katholieke Sint-Maartenskerk dateren uit deze tijd. (De rest van de neogotische kerk is in 1916 door Jan Lendering herbouwd.)
Sinds 1406 viel Wehl onder Kleefse graven en het bleef ruim vier eeuwen Kleefs en later Pruisisch. Het maakte deel uit van de administratieve eenheid Zeddam. In de Franse tijd werd het als deel van Zeddam door Pruisen afgestaan aan Nederland. Op 17 december 1813 werd Wehl losgemaakt en werd het als zelfstandige gemeente aan Pruisen terug gegeven. Na het Congres van Wenen werd de gemeente Wehl op 1 juni 1816 weer Nederlands. In Nederland bleef het zelfstandig en niet herenigd met Zeddam. Op 1 januari 2005 werd de gemeente opgeheven en bij Doetinchem gevoegd.
In de 18e eeuw kwam er ook een protestantse kerk in Wehl. Die kerk werd in 1858 vervangen door de huidige Hervormde kerk.
De oorspronkelijke bebouwing van het dorp was tot aan 1945 aan de huidige Stationsstraat, Grotestraat, Didamseweg, Keppelseweg en Beekseweg. Vanaf 1945 is er veel nieuwbouw gekomen en groeide het aantal woningen en algemene voorzieningen in rap tempo.
Volgens een oud verhaal zou Karel de Grote op de Hettenheuvel hebben gestaan, over de vlakte van Wehl hebben uitgekeken en hebben gezegd: "Wat Een Heerlijk Land", waarbij de eerste letters van de woorden het woord Wehl vormen. (bron: wikipedia)

Keppelseweg 29, Wehl. (13 juli 2018)

Sint-Maartenskerk (13 juli 2018)
De Sint-Maartenskerk of ook wel de Sint-Martinuskerk is een rooms-katholieke kerk in de Nederlandse plaats Wehl. De basis van de kerk stamt uit de middeleeuwen. De eerste vermelding van een stenen kerk stamt uit 1188, waarbij de kerk valt onder de Sint-Oswalduskerk van Zeddam. In 1466 werd de Sint-Maartenskerk een eigen parochie.
In de loop der eeuwen is de kerk een aantal keren aangepast en uitgebreid, onder andere door de groei van het aantal parochianen. Door deze groei werd ook besloten tot de bouw van kerken in Kilder (de Sint-Jan de Doperkerk) en in Nieuw-Wehl (de Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstandkerk).
De laatste grote verbouwing vond plaats in 1916. Bij die gelegenheid werd een deel van het gotische schip en het 19de-eeuwse koor afgebroken en naar een ontwerp van onder leiding van Hermanus Kroes in neogotische stijl herbouwd en uitgebreid met een transept. Twee traveeën van het pseudobasilicale schip en de gedeeltelijk romaanse toren bleven behouden.
De toren, waarvan de tufstenen romp uit de 12de eeuw dateert, heeft een ingesnoerde naaldspits en aan de noordkant een traptoren. In de toren bevindt zich een uurwerk van klokkengieterij Eijsbouts. In de kerk bevindt zich een zandstenen doopvont in gotische stijl.
De kerk is in 1966 aangewezen als rijksmonument (bron: wikipedia).

R.K. Pastorie, Kerkplein 4 Wehl. (13 juli 2018)

Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstandkerk, Nieuw-Wehl.(13 juli 2018)
De Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstandkerk is een rooms-katholieke kerk in de Nederlandse plaats Nieuw-Wehl. De kerk is in de jaren 1924-1925 als neoromaanse pseudobasiliek gebouwd naar het ontwerp van Th. Geerts. De aanzet voor de kerk begon in 1921 toen een actiecomité werd opgezet voor het bouwen van een eigen kerk in Nieuw-Wehl. Tot de komst van een eigen kerk waren de inwoners gewezen op de Sint-Maartenskerk in Wehl. Financiële hulp vanuit het aartsbisdom krijgt de actiegroep niet: zij zien geen heil in de plannen. Hulp wordt ingeroepen van een vermogende kapelaan hetgeen leidt tot de bouw van de kerk en de voltooiing in 1925.
De bakstenen kerk heeft aan de voorzijde twee kerktorens, beide voorzien van een tentdak. Het hoofdgebouw heeft de vorm van het Latijns kruis, waarbij het middenschip en dwarsschip even hoog zijn. Het priesterkoor is afgerond met een apsis. Aan de straatzijde zijn het middenschip en de torens bekroond met een stenen kruis.
De kerk is een gemeentelijk monument, net zoals de naastgelegen pastorie. De aanwijzing gebeurde in 1988 door de toenmalige gemeente Wehl.  (bron: wikipedia)

Stoomtimmerfabriek met aangrenzend woonhuis. (13 juli 2018)
Rijksmonument 515567

Partycentrum Olde Beth, Nieuwestraat 10, 7031 EW Wehl. (13 juli 2018)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten