Pagina's

donderdag 19 december 2019

Doetinchem (gemeente Doetinchem, Gelderland)

Doetinchem (Nedersaksisch: zowel Deutekem als Durkum of Dörkum), soms uitgesproken en soms ook geschreven als Deutekom, is een stad aan de Oude IJssel, gelegen in de Achterhoek in de Nederlandse provincie Gelderland, en hoofdplaats van de gemeente Doetinchem.
De oudste vermelding van Doetinchem dateert uit 838 als villa Duetinghem, een nederzetting met een kerk. In de periode na 838 ontstond de versterkte stad Deutinkem met een kerk die ten geschenke werd gegeven aan de toenmalige bisschop van Utrecht. Andere naamvarianten die in de loop van de tijd gebruikt werden, waren Duttichem, Duichingen, Dotekom en Deutekom.
Rond 1100 begon Doetinchem te groeien, en werd een stadsmuur gebouwd tegen plunderaars die meerdere malen probeerden de stad leeg te roven. In 1236 kreeg Doetinchem stadsrechten van graaf Otto II van Gelre; ook werd in dat jaar de stadsmuur met een meter verhoogd. De tot dan gebruikte vier slagbomen werden vervangen door vier grote stadspoorten: de Hamburgerpoort, de Waterpoort, de Gruitpoort (ook wel Grutpoort) en de Hezenpoort. Later werden er grachten omheen gegraven, en er werden voorpoorten gemaakt. Doetinchem werd belangrijk als handelsplaats voor boeren die er hun koopwaar op de markt kwamen verkopen. Deze markt werd gehouden op het Simonsplein en tot aan de Tweede Wereldoorlog bleef deze bestaan. Doetinchem was een van de vijf stemhebbende steden binnen de Staten van het kwartier Zutphen. Een grote stadsbrand in 1527 vernietigde alle gegevens van Doetinchem. Over Doetinchem uit de Middeleeuwen is hierdoor niet veel meer bekend.


Oude IJsselbrug, Doetinchem. (5 augustus 2019)

Evangelisch Lutherse Kerk (Gasthuiskapel). Aardig laatgotisch zaalkerkje, bestaande uit twee traveeën met een driezijdig gesloten koortje, overdekt met netgewelven op kraagstenen met verfijnde profilering. Gerestaureerd na oorlogsschade 1949-'50.  (13 juli 2018)


Villa Ruimzicht. (10 juli 2018)
Ruimzicht is een massale villa in de Nederlandse stad Doetinchem (provincie Gelderland) die in de huidige vorm hoofdzakelijk uit 1885 dateert. Het is een wit gebouw van meer dan 30 meter breed, en 20 meter diep. In het verleden is het als schoolgebouw in gebruik geweest. Onder anderen de schrijver Dèr Mouw gaf er les. Villa Ruimzicht met theekoepel en arboretum werd in 1999 aangewezen als rijksmonument. Het gebouw wordt gekenmerkt door diverse neostijlen. In mei 2015 hebben koning Willem-Alexander en koningin Máxima hier overnacht
Ruimzicht was, voordat in 1853 een begin werd gemaakt met de huidige villa, een boerenlandhuis met vier kamers, een stal en drie hectare land. Landhuis Ruimzicht lag op korte afstand van de stad Doetinchem aan de weg naar De Kruisberg waar ooit het klooster Sion stond. In 1868 werd het nieuwe landhuis aangekocht door dominee Van Dijk die het pand liet inrichten als internaat voor begaafde leerlingen van de Latijnse school die predikant wilden worden. Na enige vertimmering namen de zeven eerste kwekelingen er hun intrek. Op 26 november 1868 werd het internaat feestelijk ingewijd. Door het toenemend aantal kwekelingen werd Ruimzicht te klein, daarom vergrootte men in 1885 het gebouw. Het kreeg toen ongeveer de huidige vorm door de bouw van twee hoekpaviljoens en een verlenging van de achtervleugel. Tot 1952 diende het gebouw als internaat. Daarna is het door de gemeente Doetinchem aangekocht en werd het Gemeentelijk Lyceum er ondergebracht. In 1971 vond de laatste grote bouwkundige verandering plaats. Achter Ruimzicht werd door architect Gerrit Rietveld het strakke moderne gebouw van het Rietveld Lyceum gebouwd. De theekoepel werd gebouwd voor de conciërge en bleef als zodanig tot 1965 in gebruik. (bron: wikipedia)

Sint-Martinuskerk (Wijnbergen) (10 juli 2018)
De Sint-Martinuskerk is een rooms-katholieke kerk in de Nederlandse plaats Wijnbergen, nabij Doetinchem. De kerk is in de jaren 1776 - 1777 gebouwd en is gewijd aan Martinus van Tours. De oprichting van de parochie stamt uit 1705 toen op kasteel Kemnade gekerkt werd. Nadat dit vanaf 1728 niet meer mogelijk was, en er in de stad Doetinchem geen kerk gebouwd mocht worden, werd aan de buitengrens van Bergh een kerk opgericht. Dit leidde uiteindelijk tot de bouw van de huidige kerk, waaraan de toren in 1910 is toegevoegd.
De kerk is opgezet als een eenbeukige schuurkerk die de plattelandsparochie moest bedienen. De voorgevel heeft een smalle toren met een naaldspits. In de kerk is een orgel aanwezig van Julius Heinrich Derdack, het enige orgel dat van deze nog bestaat naar men weet. Het orgel is in 1872 gebouwd. Naast de kerk staat de pastorie dat in 1856 is gebouwd. Achter de pastorie is de begraafplaats met baarhuis en klokkenstoel.
Het orgel in de kerk is in 1993 aangewezen als rijksmonument. De kerk zelf, het baarhuisje en de pastorie zijn aangewezen als gemeentelijk monument. (bron: wikipedia)

St. Catharinakerk, Doetinchem. (13 juli 2018)
De Sint Catharinakerk is een door de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) gebruikte kerk in Doetinchem, die rond 1200 werd gebouwd. De kerk was oorspronkelijk gewijd aan de heilige Catharina van Alexandrië.
Aan het eind van de middeleeuwen werd Doetinchem regelmatig door branden getroffen. Bij de grootste brand, op 19 april 1527 veroorzaakt door een bakker die vlas in zijn oven wilde drogen, ging met nagenoeg de gehele binnenstad ook de Sint Catharinakerk verloren. Bij de herbouw verscheen de tegenwoordige gotische hallenkerk.
In maart 1945 werd het centrum van Doetinchem vier keer getroffen door onnauwkeurige Britse bombardementen. Ook aan de Sint Catharinakerk werd daarbij ernstige schade toegebracht. Het herstel van de kerk begon in 1948 en werd in 1963 afgerond. Een belangrijk gevolg is dat de toren nu los staat van de rest van de kerk. (bron: wikipedia)

Korte Kapoeniestraat, Doetinchem) (13 juli 2018)

Predik het Evangelie. (13 juli 2018)
Predik het Evangelie is een kerk en rijksmonument aan de Burgemeester van Nispenstraat in de wijk Centrum van Doetinchem (Nederlandse provincie Gelderland). Van oorsprong is de kerk Hervormd, maar ze is vandaag de dag in gebruik door de baptistengemeenschap.
In 1880 gaf de toenmalige dominee J. van Dijk de opdracht om de kerk te bouwen voor de Nederlands Hervormde Zendingsgemeente en in dat jaar werd de eerste steen gelegd. De kerk is in 1881 in gebruik genomen en gebouwd op de restanten van de oude stadswal. Het was destijds de eerste uitbreiding van de stad buiten het historische stadscentrum. De kapel is een van de enige negentiende-eeuwse gebouwen die is overgebleven aan de Van Nispenstraat. Sinds enkele jaren huist de baptistengemeenschap in de kapel.
De Kapel is gebouwd in eclectische stijl en heeft daarbij neoclassicistische en neogotische kenmerken. Vooral de voorgevel van de kapel is eclectisch terwijl de parochie ernaast vooral neoclassicistisch is. Boven de hoofdingang staat de tekst Predik het Evangelie, hetgeen de belangrijkste doelstelling was van ds. Van Dijk.
Begin 21e eeuw zijn er door bouwwerkzaamheden aan het Lyceumkwartier, als onderdeel van het Masterplan Schil, scheuren ontstaan in het gebouw. Om verdere beschadigingen te voorkomen is er een stalen constructie geplaatst en hebben er lange tijd geen diensten plaatsgevonden. De Baptistengemeente heeft het pand te koop gezet, maar vond geen koper. Nu is verhuur voor diverse activiteiten de bestemming. (bron: wikipedia)

Gevangenis van het Landdrostambt Zutphen. (13 juli 2018)
Tegenwoordig heel wat beter vertoeven hier dan in de tijd van de Landdrost.

Sherman Medium Tank M4A4 , Canadapark, Doetinchem. (10 juli 2018)

Keuvelende boertjes, Veemarkt, Doetinchem (Adri de Waard) (19 augustus 2019)

Herberg het Onland. (14 augustus 2019)
Herberg het Onland ligt al sinds het jaar 1790 aan de kronkelige Rekhemseweg van Doetinchem naar Gaanderen. De naam ‘Onland’ verwijst naar het meest drassige en onbruikbare stukje grond dat op het landgoed Slangenburg te bespeuren was. Op die plek stichtte ‘stamvader’ Gerrit Hendrik Nijenhuis rond 1790 een boerderij annex herberg. Iedereen is al meer dan 225 jaar van harte welkom in ons typisch Achterhoekse etablissement

Herberg het Olnand. (14 augustus 2019)
19 augustus 1988 was dit de locatie van onze bruiloft.

Herberg het Onland. (14 augustus 2019)
In 1672 is de stadsmuur grotendeels afgebroken, in de tweede helft van de 19e eeuw de poorten en werd een groot deel van de stadswal ontmanteld. De fundamenten van de stadsmuur uit het einde van de 13e of het begin van de 14e eeuw zijn gedeeltelijk nog aanwezig in de grond, en waren aan de voet ongeveer anderhalf[ meter breed. Doetinchem bleef rustig tot aan de Eerste Wereldoorlog, toen een paar grenswachters er de wacht hielden.
Ook de Tweede Wereldoorlog met de Hongerwinter leek Doetinchem goed door te komen. Er was gedurende de oorlogsjaren een kleine Duitse bezettingsmacht gelegerd. Op het eind van de oorlog werden enkele gevangenen geëxecuteerd als represaille voor een verzetsdaad, gepleegd bij het Veluwse dorp Putten toen een belangrijke Duitse officier werd doodgeschoten door het verzet. Ook werd het pand Bouchina gebruikt om negen Nederlandse Joden, die speciale bescherming genoten van de NSB, in te huisvesten.
Vlak voor de bevrijding bombardeerden op 19, 21 en 23 maart geallieerde vliegtuigen het historische centrum van de stad. Daarbij werden 120 gebouwen verwoest en vielen er 143 doden en honderden gewonden. De toedracht blijft ondanks verschillende verklaringen onzeker. Amateurhistoricus Hendrik Land meent op basis van archieven van het Air Force Historical Research Agency in Alabama dat het bombardement van 23 maart door een Amerikaanse bommenwerper werd uitgevoerd. Die verklaring wordt ondersteund door de vondst van een Amerikaanse bom in 1973. De bombardementen van 19 en 21 maart werden waarschijnlijk door Britten uitgevoerd. Het eerste bombardement zou strategische doelen (een vliegtuigonderdelenfabriek en een verbindingspost) hebben gehad, aangewezen door het verzet. Het tweede zou een vergissing zijn geweest, waarbij piloten Doetinchem voor het 20 kilometer verder gelegen Duitse Anholt en Isselburg zouden hebben aangezien. Ook bestaat er een verklaring dat Duitsers versterkingen in het stadje hadden aangebracht tegen de geallieerde opmars. De geallieerde bombardementen hadden de Duitsers moeten stoppen met het aanbrengen van versterkingen en hadden daarmee tevens een geallieerde doorgang moeten forceren. Het stadshart werd zwaar beschadigd, maar niet vernietigd. De Duitsers waren niet verjaagd maar verschansten zich tussen de puinhopen. Op 2 april werd na felle gevechten tussen de Duitsers en Canadezen het stadje bevrijd. (bron: wikipedia)

3 opmerkingen:

  1. Zie je de molen?
    Voel jij het ook?
    Het puntje van de kerk
    De Oude IJssel
    Met z'n uitzicht
    En zijn kade
    Oh, die IJssel
    Die mooie oude
    En de mensen
    Om van te houden
    Heb je oog voor klein geluk?
    Diegene naast je op de kruk?
    Je hoeft nergens heen
    Het is allemaal hier
    Gewoon hier
    In 0314.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Volgens mij heb jij wel iets met Doetinchem😀

    BeantwoordenVerwijderen
  3. De kerkklokken

    Kuierend langs winkeltjes
    De Hamburgerstraat
    fluistert welkom.
    In gedachten verzonken
    Steeds weer gehaast
    De schoonheid van de straat
    die aan je voorbijgaat.
    Als plots uit het niets
    de kerkklok slaat
    Ze maakt je wakker
    Je komt weer tot leven.
    Elke dag, elk uur
    roept hij jou, ook op je werk
    De onzichtbare klokken
    Van de Catharinakerk.

    BeantwoordenVerwijderen